قانون و مقررات انتظامی اعضای هیأت علمی دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی و تحقیقاتی کشور مصوب 22/12/1364 مجلس شورای اسلامی

فصل اول- هیأت رسیدگی انتظامی:

ماده 1

 هیأت های رسیدگی عبارتند از: 

1- هیأت بدوی

2- هیأت تجدیدنظر

ماده 2

هیأت بدوی در هر دانشگاه یا مؤسسه آموزش عالی و مؤسسه تحقیقاتی یا دانشکده مستقل تشکیل می شود و دارای سه نفر عضو اصلی و حداکثر دو نفر عضو علی البدل خواهد بود که از بین اعضای هیأت علمی دانشگاه های کشور و حتی الامکان از همان دانشگاه یا مؤسسه یا دانشکده مستقل انتخاب می شوند.

تبصره 1- یک نفر از اعضای هیأت بدوی باید از مدرسان معارف اسلامی که حداقل دارای تحصیلات فوق لیسانس یا معادل آن باشد انتخاب گردد.

تبصره 2- انتخاب مجدد اشخاص مزبور بلامانع است.

ماده 3

 در هریک از دانشگاه ها یا چند دانشگاه یا مؤسسه آموزش عالی و تحقیقاتی مشترکاً و به تشخیص وزارت فرهنگ و آموزش عالی یک هیأت تجدیدنظر تشکیل می شود. این هیأت دارای سه نفر عضو اصلی و حداکثر دو نفر عضو علی البدل با رعایت تبصره 1 ماده 2 است که از بین اعضای هیأت علمی مؤسسات مزبور به مدت دو سال به وسیله وزیر فرهنگ و آموزش عالی تعیین و منصوب می شوند.

تبصره- در دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی و تحقیقاتی که تابع سایر وزارتخانه ها و مؤسسات دولتی می باشند، هیأت تجدید نظر به وسیله وزیر مربوط با بالاترین مقام دستگاه دولتی تعیین می شود.
ماده 4

صلاحیت رسیدگی به تخلفات انتظامی اعضای هیأت علمی با هیأت بدوی است. آرا این هیأت در صورتیکه علیه متخلف صادر شود و قابل تجدید نظر باشد و ظرف یک ماه برای افراد داخل کشور و دو ماه برای افراد خارج از کشور از تاریخ ابلاغ به متخلف توسط وی درخواست تجدید نظر نشود قطعی و با دستور بالاترین مقام اجرایی دانشگاه یا مؤسسه مربوط اجرا خواهد شد. هرگاه عضو هیأت علمی در مهلت مقرر از تاریخ ابلاغ رأی هیأت بدوی درخواست تجدید نظر نماید هیأت تجدید نظر مکلف به رسیدگی خواهد بود.

تبصره 1- ابلاغ طبق قانون آیین دادرسی مدنی به عمل خواهد آمد.

تبصره 2- رأی هیأت تجدید نظر مانع از رجوع عضو هیأت علمی به مراجع قضایی نخواهد بود.

ماده 5

 اعضای هیأت بدوی و تجدیدنظر علاوه بر تدوین به دین مبین اسلام و عمل به احکام آن و اعتقاد و تعهد به نظام جمهوری اسلامی ایران و اصل ولایت فقیه باید دارای شرایط زیر باشند:

1- تاهل

2- داشتن حداقل سه سال سابقه عضویت در هیأت علمی

ماده 6

 هیچ یک از اعضای اصلی یا علی البدل هیأت های بدوی یا تجدید نظر در موارد زیر در رسیدگی و صدور رأی شرکت نخواهند کرد:

الف- عضو هیأت علمی با متهم قرابت سببی یا نسبی تا درجه دوم از طبقه سوم داشته باشد.

ب- عضو هیأت با متهم دعوای حقوقی یا جزایی داشته یا در دعوای مطروحه ذینفع باشد.

ج- عضو هیأت مدعی تخلف یا مدعی متخلف باشد.

فصل دوم – تخلفات انتظامی و جرایم:

ماده 7

 تخلفات انتظامی و جرایم شامل تخلفات انضباطی و اعمال خلاف شرع و اخلاق عمومی به قرار زیر است:

1- ترک خدمت و یا غیبت بدون اجازه یا عذر موجه

2- تخلف از اجرای قوانین و مقررات دانشگاه

3- سهل انگاری یا غرض ورزی در انجام وظایف

4- تمرد از اجرای دستورات قانونی مقامات دانشگاه 

5- استفاده غیر مجاز از امکانات و اموال دولتی

6- تسلیم مدارک به اشخاصی که حق دریافت آن را ندارند و یا خودداری از تسلیم مدارک به اشخاصی که حق دریافت آنها را دارند.

7- تسامح در حفظ اموال و وجوه دولتی و اسناد و مدارک دانشگاه اعم از محرمانه و غیر آن

8- افشاء سوالات امتحانی و یا تعویض برگهای امتحانی و یا تغییر اوراق

9- افشاء اسناد محرمانه دانشگاه

10- از بین بردن و اخفای غیر مجاز اسناد و مدارک دانشگاه و حیف و میل اموال و وجوه دولتی
11- اعتیاد و ارتکاب اعمال خلاف عمومی که موجب هتک حیثیت و شوون شغلی است

12- ارتکاب اعمال خلاف شرع و عدم رعایت حجاب اسلامی

13- عضویت در یکی از فرق ضاله و ساواک منحله و تشکیلات فراماسونری و مشابه آن

14- عضویت یا فعالیت یا تبلیغ به نفع احزاب و گروه های الحادی

15- القا اندیشه های الحادی و توهین به مقدسات اسلامی

16- ارتکاب اعمال خلاف مصالح نظام جمهوری اسلامی از قبیل به تعطیل کشاندن کلاسها و اعتصاب، تحصن و تظاهرات به طور غیر مجاز در محیط دانشگاه.

17- اثبات تخلفات و جرایم مذکور در بندهای 10و13و14و16 در مرجع صالح قضایی صورت می گیرد و عضو هیأت علمی در مدت رسیدگی در مرجع قضایی به حالت تعلیق در می آید.

فصل سوم – مجازات های انتظامی:

ماده8

انواع مجازات ها به ترتیب اهمیت عبارتند از:

1- احضار و اخطار شفاهی

2- اخطار کتبی با درج در پرونده

3- توبیخ کتبی با درج در پرونده

4- کسر حقوق و مزایای دریافتی تا یک سوم، از یک ماه تا سه ماه.

5- تعلیق رتبه از یک سال تا دو سال

6- تنزل یک پایه

7- انفصال موقت از یک ماه تا یک سال

8- بازخرید خدمت با پرداخت 45 روز حقوق در قبال هر سال خدمت دولتی تا ده سال و پرداخت یک ماه حقوق در قبال هر سال نسبت به مازاد ده سال خدمت، کسور بازنشستگی افرادی که خدمت آنان بازخرید میشود به آنان مسترد خواهد شد و کسر یک سال خدمت، یک سال محسوب می شود.

9- اخراج از دانشگاه یا مؤسسه آموزشی یا تحقیقاتی مربوط

10- اخراج از مؤسسه متبوع ومحرومیت از پذیرش درسایردانشگاههاومؤسسات آموزش عالی و تحقیقاتی کشور

 11- انفصال دائم از خدمات دولتی

تبصره- رئیس دانشگاه و یا مؤسسه آموزش عالی و تحقیقاتی میتواند بدون مراجعه به هیأت رسیدگی انتظامی مجازاتهای مندرج در بند 1و2 و3 را در مورد اعضای متخلف هیأت علمی اجرا کند. اجرای مجازاتهای مندرج در بندهای بعدی موکول به رأی هیأت رسیدگی انتظامی است.

ماده 9

 مجازاتهای بند 4 و بندهای بعدی ماده 8 این قانون قابل پژوهش در هیأت تجدیدنظر می باشد.
ماده 10

در صورت تکرار تخلف و ثبوت آن عضو هیأت علمی خاطی به اشد مجازات پیش بینی شده در آن درجه محکوم خواهد شد و هرگاه مجازات قبلی اشد مجازات اعمال شده در درجه مربوط باشد، عضو خاطی به حداقل مجازات درجه بعد محکوم خواهد شد بنحوی که در هر حال از مجازات محکومیت قبلی شدیدتر باشد.

ماده 11

 مجازات غیبت غیر موجه به متوالی بیش از دو ماه یا متناوب بیش از 4 ماه در سال به تشخیص هیأتها اخراج از دانشگاه یا مؤسسه آموزش عالی تحقیقاتی مربوط خواهد بود.

تبصره 1- استخدام این گونه افراد در دانشگاه ها یا مؤسسات تحقیقاتی دیگر بلامانع است.

تبصره 2- وزارت فرهنگ و آموزش عالی می تواند افرادی را که به علت غیبت اخراج می شوند، در صورت نیاز به خدمات آنان در دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی شهرستان ها و مناطق محروم به ترتیب اولویت اعاده به کار نماید.

ماده 12

 مجازات مرتکبین جرایم مندرج در بندهای 13و 14 و 15 و 16 ماده 7 این قانون انفصال دائم از خدمات دولتی است.

تبصره -در سایر موارد تعیین مجازات به ترتیب مندرج در ماده 8 به تشخیص هیأت خواهد بود.
ماده 13

 هرگاه تخلف عضو هیأت علمی عنوان یکی از جرایم مندرج در قوانین جزایی را نیز داشته باشد هیأت رسیدگی به تخلفات انتظامی مکلف است پرونده امر را به مرجع قضایی ارسال دارد. حکم مرجع قضایی از جهت ارتکاب جرم عمومی برای هیأت انتظامی لازم الاتباع است ولی رسیدگی در مرجع قضایی مانع رسیدگی انتظامی نخواهد بود لیکن تا صدور رأی مراجع قضایی آن را متوقف می سازد.
تبصره- در صورتی که مجازات تعیین شده از طرف مراجع قضایی همان  مجازات مقرره در این قانون باشد مجازات تکرار نخواهد شد در غیر این صورت حکم مراجع قضایی مانع مجازات های انتظامی نخواهد بود.

فصل چهارم -  نحوه بازنشستگی و بازخرید و انتقال افراد غیر مفید هیأت علمی:

ماده 14

 به وزارت فرهنگ و آموزش عالی اجازه داده می شود حداکثر ظرف مدت 6 ماه بعد از تصویب و ابلاغ آیین نامه این قانون آن تعداد از اعضای هیأت علمی دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی را که غیر مفید تشخیص می دهد، به ترتیب مقرر در این قانون بازنشسته، بازخرید و یا با موافقت سازمان های دولتی و یا مؤسسات تحقیقاتی به این گونه سازمان ها یا مؤسسات منتقل نماید.

تبصره 1- تشخیص افراد غیر مفید با معرفی وزیر فرهنگ و آموزش عالی به وسیله هیأت های بدوی می باشد.

تبصره 2- اشخاصی که غیر مفید تشخیص داده می شوند می توانند به هیأت های تجدید نظر شکایت نمایند. رأی هیأت های تجدید نظر درباره آنان قطعی و لازم الاجراست.

ماده 15

بازنشستگی و یا بازخرید افراد مشمول ماده 14 به ترتیب زیر خواهد بود:

الف- در صورتی که حداقل بیست سال سابقه خدمت دولتی داشته باشند، بر اساس سنوات خدمت طبق قانون استخدام کشوری بازنشسته خواهد شد.

ب- در صورتی که سابقه خدمت دولتی آنان کمتر از 20 سال تمام باشد، خدمت آنان بر اساس ماده 8 این قانون بازخرید خواهد شد.

ماده 16

 در صورتی که حقوق اعضا هیأت علمی که به سازمان ها و مؤسسات دولتی منتقل می شوند و یا تغییر شغل می یابند کمتر از حقوق پایه و رتبه علمی آنان باشد مابه التفاوت آن پرداخت خواهد شد، هرگونه افزایش حقوق این افراد از مابه التفاوت کسر خواهد گردید.

ماده 17

منظور از انتقال در این قانون تغییر وضعیت اعضا هیأت علمی و انتصاب آنان به مشاغلی است که مستلزم تدریس در دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی نباشد.

تبصره 1- انتقال اعضای هیأت علمی به کلیه سازمان ها و مؤسسات و شرکت های دولتی با موافقت مؤسسات مذکور انجام خواهد شد.

تبصره 2- کسور بازنشستگی پس از انتقال برابر مقررات سازمان بازنشستگی عینا به صندوق بازنشستگی محل انتقال،‌ واریز خواهد شد.

ماده 18

 استخدام مجدد افراد بازخرید شده موضوع ماده 14 این قانون در سایر مؤسسات دولتی برای مشاغل غیر آموزشی بلامانع است مشروط به این که کلیه وجوه دریافتی مدت بازخریدی را یک جا مسترد نمایند.

تبصره- احتساب سنوات خدمت گذشته به شرط استرداد وجوه بازنشستگی خواهد بود.

فصل پنجم-  سایر مقررات:

ماده 19

 هرگاه وزارت فرهنگ و آموزش عالی یا وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی تشخیص دهند که در یکی از مؤسسات آموزش عالی به یکی از اعضا هیأت علمی نیاز است که توسط هیأت های بدوی و تجدید نظر بازسازی نیروی انسانی به علت غیبت، اخراج یا منفصل شده است آن عضو با تشخیص هیأت های تجدید نظر و به شرط آن که مشمول موارد مشروحه در ماده 12 این قانون نباشد، می تواند به خدمت اعاده شود.

ماده20

 آیین نامه اجرایی این قانون حداکثر ظرف مدت یک ماه پس از ابلاغ این قانون توسط وزارت فرهنگ و آموزش عالی تهیه و به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید.

ماده 21

 از تاریخ تصویب آیین نامه کلیه قوانین و مقررات انتظامی اعضای هیأت های علمی مغایر این قانون لغو می گردد و کلیه پرونده هایی که در هیأت های پاکسازی و بازسازی گذشته منجر به صدور رأی قطعی نگردیده برای رسیدگی و صدور رأی قطعی به هیأتهای بدوی و تجدیدنظر موضوع این قانون ارسال خواهد شد.

قانون فوق مشتمل بر 21 ماده و 16 تبصره در جلسه روز پنجشنبه بیست و دوم اسفندماه یکهزار و سیصد و شصت و چهار مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ 26/12/1364 به تأیید شورای نگهبان رسیده است.